(Αναρχικό Δελτίο, νο 13, Γενάρης 2002)

Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ KΟΛΑΣΜΕΝΩΝ

“Όλα αυτά τα γεγονότα μιλάνε για την ανάγκη του λαού να εξεγερθεί ενάντια στη βία του κράτους, βία που μεταφράζεται σε πείνα, σε μιζέρια, σε καταστολή και σε θάνατο... Η δυνατότητα ταυτόχρονης έκρηξης ξεπροβάλλει από παντού και κανείς πια δεν ζητάει τίποτα αλλά όλοι θέλουν να πάρουν τα πάντα...” (Η Alen για τις εξεγέρσεις του ’97 στην Αργεντινή, βλ. Οra Νihil νο 6).

Η Αργεντινή είναι μια ακόμα χώρα του Νότου όπου ο πληθυσμός είναι δέσμιος μιας οικονομίας καταχρεωμένης σε αμερικάνικες και ευρωπαϊκές τράπεζες καθώς και στο ΔΝΤ. Το εξωτερικό χρέος ξεπερνά τα 132 δις δολάρια και η αποπληρωμή δανείων και τόκων απαιτεί διαρκώς και νέες δανειοδοτήσεις. Οι άμεσες οφειλές στους δανειστές, οι όροι του ΔΝΤ για τη χορήγηση νέων δανείων, η ευημερία των ντόπιων ελίτ και η οικονομική ύφεση τα τέσσερα τελευταία χρόνια, επέφεραν συνεχή προγράμματα λιτότητας, μαζικές απολύσεις, μειώσεις μισθών και συντάξεων (και συχνά τη μη πληρωμή τους), περιορισμό των τραπεζικών αναλήψεων, κατασχέσεις των αποθεματικών στα συνταξιοδοτικά ταμεία... Η ανεργία αυξήθηκε ραγδαία φθάνοντας στο 20% και 2.000 άνθρωποι προστίθενται κάθε μέρα στα 17 εκατομμύρια που επιβιώνουν κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας.

Εξαιτίας της πείνας και της ανέχειας που μαστίζουν σχεδόν το μισό πληθυσμό (40%), η εξέγερση τα τελευταία χρόνια είναι διαρκώς παρούσα και οι επιμέρους αντιστάσεις που εκφράζονταν με απεργίες, διαδηλώσεις και αποκλεισμούς δρόμων, ξέσπασαν σε γενικευμένη κοινωνική έκρηξη. Στις 17 και 18 Δεκέμβρη οι πεινασμένοι αρκετών περιοχών άρχισαν να επιτίθονται σε σούπερ-μάρκετ και εμπορικά καταστήματα για την απαλλοτρίωση τροφίμων.

Στις 19 Δεκέμβρη, οι λεηλασίες εξαπλώθηκαν σε όλη σχεδόν τη χώρα, όπως και οι επιθέσεις σε κρατικά κτίρια και οι οδομαχίες με την αστυνομία. Στη Λα Πλάτα οι διαδηλωτές επιτέθηκαν στο τοπικό κυβερνητικό μέγαρο, συγκρούστηκαν με τους μπάτσους και έσπασαν τράπεζες, στην Κόρντομπα εισέβαλαν στο αντίστοιχο κτίριο και το πυρπόλησαν, ενώ η εξέγερση ξέσπασε και στην πρωτεύουσα, Μπουένος Άιρες, όπου οι διαδηλώσεις και οι λεηλασίες αντιμετωπίστηκαν από τους μπάτσους με δακρυγόνα και πλαστικές σφαίρες. Το ίδιο βράδυ, ο υπουργός οικονομικών Καβάγιο παραιτήθηκε και ο πρόεδρος Ντε λα Ρούα κήρυξε τη χώρα σε Κατάσταση Πολιορκίας, αναστέλλοντας τα συνταγματικά δικαιώματα όπως αυτό της συνάθροισης. Αψηφώντας την απαγόρευση δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους και έξω από το Προεδρικό Μέγαρο (Casa Rossada) ξέσπασαν σφοδρές συγκρούσεις με την αστυνομία. Το υπουργείο οικονομικών πυρπολήθηκε και οι οδομαχίες συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα. Οι πρώτοι νεκροί από τα πυρά των μπάτσων και διαφόρων καταστηματαρχών πέφτουν στο Ροσάριο, κι ακολουθούν δολοφονίες διαδηλωτών και σε άλλες πόλεις.

Την επομένη, 20 Δεκέμβρη, ο κόσμος συνέχισε να κατεβαίνει στους δρόμους παρά τη φονική καταστολή, τα συνδικάτα έσπευσαν να καλέσουν σε γενική απεργία, ενώ συγκρούσεις και λεηλασίες ξεσπούσαν παντού. Στο Μπουένος Άιρες, την εκδίωξη μερικών εκατοντάδων διαδηλωτών από την Πλατεία του Μάη το πρωί, ακολούθησε η μαχητική συγκέντρωση χιλιάδων ανθρώπων και νέες σκληρές οδομαχίες γύρω από το προεδρικό μέγαρο. Ένας σύντροφος από τους αναρχικούς που συμμετείχαν στην εξέγερση αναφέρει σχετικά: “...ήταν πολύ πέρα από οτιδήποτε άλλο έχω δει στο παρελθόν, στο Κεμπέκ, το Γκέτεμποργκ, τη Γένοβα... Προσπαθήσαμε συγκρουόμενοι να φτάσουμε στην Πλατεία του Μάη (όπου βρίσκεται το Προεδρικό Μέγαρο). Οι σκληρότερες συγκρούσεις που έχω δει, ... βήμα-βήμα, μέτρο-μέτρο. Πέτρες ενάντια σε δακρυγόνα, πλαστικές σφαίρες, τανκς, νερό, άλογα... Μερικές φορές οι μπάτσοι υποχωρούσαν. Βάλαμε μπροστά όσα οδοφράγματα μπορούσαμε, φτάσαμε μέχρι τη γωνία της Πλατείας. Πιστεύαμε πραγματικά πως θα παίρναμε το Μέγαρο, και έτσι παλεύαμε σαν να ήταν η τελική μάχη. Δυστυχώς δεν τα καταφέραμε. Αλλά παλεύαμε για επτά ώρες συνέχεια, μπρος-πίσω. Απίστευτη ένταση. Ανάμεσα στους ανθρώπους βρίσκονταν πολλοί διαφορετικοί: ...αριστεριστές, νέοι που ήταν εξοργισμένοι, γέροι εργάτες με μαντήλια και πέτρες, άνθρωποι με τα κοστούμια και τις γραβάτες τους κατευθείαν απ’ τη δουλειά, ήταν ''όλοι''. Τράπεζες και πολυεθνικές καταστράφηκαν τελείως και πάρα πολλές κάηκαν... Φλεγόμενα οδοφράγματα υπήρχαν κυριολεκτικά παντού... Καθώς προχωρούσαμε οχυρώναμε κάθε πάροδο για να μη δεχτούμε επίθεση από πίσω. Τελικά, άρχισαν οι λεηλασίες και ήταν πραγματικά κάτι διαφορετικό απ’ ό,τι έχω δει μέχρι τώρα... Τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης... Υπάρχουν περίπου 1.200 συλληφθέντες... ”.
Το ίδιο βράδυ, ο πρόεδρος Ντε λα Ρούα παραιτήθηκε και εγκατέλειψε το πολιορκημένο Προεδρικό Μέγαρο με ελικόπτερο.

Οι διαδηλώσεις και οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν και στις 21 Δεκέμβρη. Όμως, η άρση της κατάστασης πολιορκίας, ο διορισμός νέου προσωρινού προέδρου και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών, λειτούργησαν στην κατεύθυνση της εκτόνωσης. Οι εργατικές συνοικίες πέρασαν πλέον υπό τον έλεγχο των μυστικών υπηρεσιών και της αστυνομίας, ενώ οι πράξεις αντίστασης αντιμετωπίζονταν με άμεση καταστολή, όπως μια διαδήλωση μοτοσυκλετιστών στις 24 Δεκέμβρη που διαλύθηκε βίαια. Συνολικά στα γεγονότα, σκοτώθηκαν πάνω από 30 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 2.000 από τους οποίους οι 200 σοβαρά, σε πολλές περιπτώσεις από σφαίρες...

Η λαϊκή έκρηξη στην Αργεντινή πηγάζει από τον κοινωνικό και ταξικό ανταγωνισμό που υποβόσκει διαρκώς, εξαιτίας της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης που αποτελούν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της κυριαρχίας (κράτους και κεφάλαιου), όχι μόνο στις περιόδους της κρίσης αλλά και σε αυτές της “ανάπτυξης”. Η εξέγερση ξέσπασε σε μια στιγμή αλλά ξεκινά από παλιά... Από τη δεκαετία του ’90 ήδη, όταν το αργεντίνικο πέσο προσδεόταν στο αμερικάνικο δολάριο σε μια περίοδο που η Αργεντινή θεωρούνταν πρότυπο φιλελεύθερης αναδιάρθρωσης και οικονομικής ανάπτυξης, οι άνθρωποι έβλεπαν τη ζωή τους να λεηλατείται από τους σχεδιασμούς των ντόπιων και υπερεθνικών ελίτ. Όπως το ’97 στην Παταγονία, όπου οι κάτοικοι με πρώτους τους απολυμένους εργάτες, μετά την ιδιωτικοποίηση της δημόσιας εταιρείας πετρελαίου, κατέλαβαν τα χωριά, απέκλεισαν τους εθνικούς δρόμους και συγκρούστηκαν με την αστυνομία πυροδοτώντας ανάλογα γεγονότα και στην υπόλοιπη χώρα, προμηνύοντας τι θα ακολουθούσε...

Έτσι και σήμερα, η ιστορική τροχιά του πλανήτη δεν σημαδοτείται μόνο από τους παγκοσμιοποιημένους σχεδιασμούς της κυριαρχίας, αλλά και από τις αυξημένες δυνατότητες ανανέωσης, εξάπλωσης και γενίκευσης των εξεγέρσεων. Η προοπτική της εξέγερσης των πεινασμένων στην Αργεντινή απλώνεται πολύ πέρα από τα όρια της χώρας και γίνεται απεριόριστη όταν συναντά τη μακριά σειρά των λαϊκών, ιθαγενικών και ταξικών αγώνων της Λατινικής Αμερικής (στο Μεξικό, το Εκουδόρ, τη Βολιβία, την Κολομβία, το Περού, τη Βραζιλία...) κι όταν συναντά ευρύτερα τη μακριά σειρά των αντιστάσεων που εκδηλώνονται σε πλήθος σημεία του πλανήτη, όπως οι διεθνείς δράσεις αντίστασης στις μητροπόλεις του Βορρά.

Η εξέγερση ενάντια στην κυριαρχία είναι πάντα ζωντανή, επιτακτική και δίκαιη. Οι πρόσφατες εικόνες από την Αργεντινή προοιονίζονται τον κόσμο που έρχεται, και αδημονεί...

*

ΝΕΩΤΕΡΑ: Το απόγευμα της 28ης Δεκ. και τις πρώτες νυκτερινές ώρες της 29ης Δεκ. χιλιάδες διαδηλωτές κατέβηκαν ξανά στους δρόμους του Μπουένος Άιρες. Μια ομάδα εισέβαλε στο Κογκρέσο και έβαλε φωτιά. Στην Πλατεία Μάη μπροστά στο Προεδρικό Μέγαρο, η αστυνομία επιτέθηκε στον κόσμο με δακρυγόνα και ξέσπασαν συγκρούσεις. Καταστράφηκαν βιτρίνες και προσόψεις τραπεζών, καταστημάτων και δημοσίων κτιρίων (ανάμεσά τους και η ελληνική πρεσβεία). 33 άτομα συνελήφθησαν ενώ τραυματίστηκαν 12 μπάτσοι, οι έξι απ’ αυτούς σοβαρά. Το απόγευμα, ένας συνταξιούχος μπάτσος πυροβόλησε και σκότωσε εν ψυχρώ τρια νεαρά αγόρια που επιδοκίμαζαν τις ταραχές. Αργά το βράδυ, οι υπουργοί της νέας κυβέρνησης υπέβαλαν την παραίτησή τους. Tην επομένη παραιτήθηκε και ο νέος προσωρινός πρόεδρος Αν. Ροντρίγκεζ Σάα, ενώ οι διαδηλώσεις συνεχίζονταν...

1