ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΝΗΘΑ ΕΩΣ ΤΟΝ ΑΧΕΛΩΟ
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΗ ΛΕΗΛΑΣΙΑ
“Ο σωστός ανθρωπισμός δεν αρχίζει από τον εαυτό του, αλλά τοποθετεί τον κόσμο πριν από τη ζωή, τη ζωή πριν από τον άνθρωπο, το σεβασμό των άλλων πλασμάτων πριν από την φιλαυτία του... και η διαμονή ενός ή δύο εκατομμυρίων ετών πάνω σε αυτή τη γη (αφού ούτως ή άλλως θα φτάσει κάποτε σε ένα τέρμα) δεν θα έπρεπε να χρησιμεύσει σαν δικαιολογία για οποιοδήποτε ζωικό είδος, έστω και το δικό μας, για να την οικειοποιηθεί σαν να ήταν αντικείμενο και για να συμπεριφέρεται δίχως καμιά συστολή και διακριτικότητα”.
Τ
ο ολοκαύτωμα της Πάρνηθας στις 28 Ιούνη 2007 ήταν μια από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία του πολέμου που διαδραματίζεται με πλήθος καταστροφών σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και των ελεύθερων χώρων, κι αποτέλεσε αφορμή για τη δημιουργία της Ανοιχτής Συνέλευσης στο Λόφο του Στρέφη για την προώθηση της αλληλεγγύης και τη ριζοσπαστικοποίηση των κοινωνικών αντιστάσεων για την προάσπισή τους. Το σκεπτικό και η ιδιαιτερότητα αυτής της Συνέλευσης ήταν ότι εξαρχής θεώρησε αυτή την καταστροφή ως την κορυφή του παγόβουνου, μια στιγμή αποκάλυψης της γενικευμένης λεηλασίας και καταστροφής της φύσης την όποια περιγράφουμε συνήθως ως περιβαλλοντική κρίση, η οποία έχει την αιτία της όχι σε τυχόν παραλείψεις ή παρεκτροπές του όλου πολιτικοοικονομικού συστήματος αλλά στην ίδια του τη φύση, εχθρική, επιθετική και καταστροφική προς το φυσικό περιβάλλον. Κάτι που συμβαίνει άλλωστε σε παγκόσμια διάσταση με τρομακτικές συνέπειες πάνω στη φύση σε κάθε γωνιά του πλανήτη.Οι πυρκαγιές και η αποψίλωση των δασών, οι κλιματικές αλλαγές και το φαινόμενο του "θερμοκηπίου" λόγω της εκπομπής βιομηχανικών ρύπων, το λιώσιμο των πολικών πάγων και των αλπικών παγετώνων, τα ακραία φαινόμενα ξηρασίας ή πλημμυρών σε εκτεταμένες περιοχές του πλανήτη καθώς επίσης η συρρίκνωση της βιοποικιλότητας και η ραγδαία εξαφάνιση πλήθους ζωικών ειδών δεν είναι παρά μέρη μόνο της ευρύτερης οριακής περιβαλλοντικής κρίσης η οποία με τη σειρά της αποκαλύπτει τις τρομακτικές συνέπειες που έχει πάνω στον φυσικό κόσμο η κλιμακούμενη επιθετικότητα του εξουσιαστικού και εκμεταλλευτικού πολιτικοοικονομικού συστήματος μέσα στο οποίο ζούμε.
Η κάθε επιμέρους καταστροφή στο περιβάλλον δεν είναι παρά απόρροια της καταστροφικής σχέσης συνολικά του ανθρώπου με τη φύση, που με τη σειρά της είναι απόρροια της καταστροφικής σχέσης του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό, η οποία συνίσταται στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική οργάνωση της κυριαρχίας και της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Δεν είναι όμως μόνο οι πυρκαγιές που αφανίζουν το φυσικό περιβάλλον κι ολόκληρες κοινότητες ανθρώπων - πυρκαγιές οι οποίες φέτος στον ελλαδικό χώρο ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, καίγοντας 3.1 εκατομμύρια στρέμματα γης και απειράριθμα ζώα, 120 χωριά, 5.000 σπίτια κι αφήνοντας πίσω τους εκατόμβη νεκρών και χιλιάδες ξεκληρισμένους. Είναι επίσης και ένα πλήθος από μεγάλα κατασκευαστικά έργα που αφανίζουν το περιβάλλον στο όνομα της ανάπτυξης με σκοπό την κερδοφορία του κεφάλαιου και τον έλεγχο της κοινωνίας.
Ανάμεσά τους κορυφαία είναι η περίπτωση του πολύπαθου από μεγάλα φράγματα ποταμού Αχελώου, μυθολογικού γεννήτορα όλων των αναβλυζόμενων και τρεχούμενων νερών, του θρυλικού Ασπροπόταμου που -στερημένος το σεβασμό και την προστασία που του όφειλαν οι άνθρωποι για τις απειράριθμες διαχρονικές αξίες που εμπεριέχει και προσφέρει στο πέρασμά του, από τις πηγές του στην Πίνδο μέχρι τις εκβολές του στο Ιόνιο πέλαγος- έγινε στόχος ανηλεούς εκμετάλλευσης, λεηλασίας και καταστροφής. Η επαπειλούμενη στις μέρες μας οριστική καταστροφή του μέσω ενός φαραωνικού κατασκευαστικού έργου νέων φραγμάτων, Υ/Η εργοστασίων, τεχνητών ταμιευτήρων και σηράγγων στην περιοχή του άνω ρου του, η οποία είχε μείνει ανέγγιχτη, και η εκτροπή του από τη φυσική λεκάνη απορροής του προς τη Θεσσαλία -κι ένα μέρος του πιθανότατα προς την Αθήνα- ανήκει στον ευρύτερο κύκλο της καταστροφής της φύσης και αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της όλης επιχείρησης για τον έλεγχο του νερού και την καθυπόταξή του στους σχεδιασμούς του κράτους και του κεφάλαιου σε βάρος όχι μόνο του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και της κοινωνίας.
Ως πρόσχημα για την κατασκευή των γιγαντιαίων έργων που απειλούν με οριστική καταστροφή τον Αχελώο σε όλο το μήκος του, συνολικά 220 χλμ. -από τον άνω ρου του στη νότια Πίνδο, καταποντίζοντας ορεινές κοιλάδες, φυσικά οικοσυστήματα και ανθρώπινους οικισμούς στη λάσπη, μέχρι το ευάλωτο δέλτα των εκβολών του στο Ιόνιο όπου σχηματίζονται μοναδικοί υδροβιότοποι-, παρουσιάζεται παραπειστικά η κατάσταση λειψυδρίας στο θεσσαλικό κάμπο.
Πρόκειται όμως για μια κατάσταση που προκλήθηκε συστηματικά εξαιτίας μιας μακροχρόνιας καταστροφικής πολιτικής όπου οι φυσικές λίμνες της Θεσσαλίας, όπως η Κάρλα, αποξηράθηκαν για να δημιουργηθούν νέες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα του κάμπου κατασπαταλήθηκαν με αλόγιστη χρήση του νερού για την εξυπηρέτηση ακατάλληλων κι υδροβόρων μονοκαλλιεργειών όπως το βαμβάκι, ενώ τα καλλιεργήσιμα εδάφη αποπλύθηκαν από τα πολύτιμα στοιχεία τους και μολύνθηκαν από τα χημικά λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα. Πρόκειται για μια ανυπολόγιστη καταστροφή σε βάρος της γης, του περιβάλλοντος και των ανθρώπων, η έκταση και οι συνέπειες της οποίας θα έπρεπε να σημάνουν συναγερμό από πολλά χρόνια ώστε να αντιμετωπιστούν οι αιτίες της.
Αντίθετα, οι πρώτοι υπεύθυνοι για αυτή την καταστροφή, το κράτος, το κεφάλαιο και οι υποτακτικοί τους, ακολουθώντας τη “λογική”: “όταν η λεηλασία των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος εξαντλεί τις δυνατότητές της, τότε απλώς… αναζητούμε νέους φυσικούς πόρους για να λεηλατήσουμε"(!), προωθούν σαν μόνη λύση μια ακόμη ανυπολόγιστη καταστροφή, την εκτροπή του Αχελώου, γιατί αυτή εξυπηρετεί τις αντικοινωνικές πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητές τους: Την πραγμάτωση γιγαντιαίων έργων από τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, τη διαιώνιση του παραγωγικού μοντέλου στη Θεσσαλία και την επιδείνωση των βλαπτικών συνεπειών του, τον έλεγχο και την εμπορευματοποίηση των υδάτινων πόρων από τις πολυεθνικές εταιρείες, τον κρατικό έλεγχο και τη χειραγώγηση της κοινωνίας και των αναγκών της.
Αυτό το πολυσύνθετο και πολυδάπανο κατασκευαστικό έργο -το οποίο, αν και όπως υπολογίζεται δεν θα έχει χρόνο ζωής περισσότερο από 40 χρόνια, θα επιφέρει ανυπολόγιστες καταστροφικές συνέπειες- βρήκε απέναντί του εξαρχής την αντίδραση της τοπικής κοινωνίας στο ορεινό χωριό της Μεσοχώρας (στα 800μ. υψόμετρο), καθώς επίσης τοπικούς φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Να σημειώσουμε ότι ολόκληρο το χωριό της Μεσοχώρας προβλέπεται να απαλλοτριωθεί αναγκαστικά από τη ΔΕΗ και να εκκενωθεί, ενώ μεγάλο μέρος του θα κατακλυσθεί από τα νερά του τεχνητού ταμιευτήρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 30 Μάη του 1990, κάτοικοι της Μεσοχώρας κατέλαβαν το τεράστιο φράγμα ύψους 150 μ. της ΔΕΗ που απειλεί με αφανισμό το χωριό τους, και συγκρούστηκαν με τα ΜΑΤ.
Και να προσθέσουμε εδώ ότι η ΔΕΗ, μολονότι εξακολουθεί να εμφανίζεται σαν μια δημόσια επιχείρηση στην υπηρεσία του “κοινού καλού”, στην πραγματικότητα λειτουργεί με τα ίδια ακριβώς κερδοσκοπικά κριτήρια όπως κάθε καπιταλιστική επιχείρηση, διοικείται από χρυσοπληρωμένους µάνατζερ και εξαρτάται από την άνοδο της αξίας της μετοχής της στο χρηματιστήριο, αποτελώντας τον μεγαλύτερο ίσως ρυπαντή και καταστροφέα του φυσικού περιβάλλοντος σε όλη την έκταση της χώρας.
Μετά από προσφυγές περιβαλλοντικών οργανώσεων, το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε επανειλημμένα αποφασίσει την απαγόρευση της συνέχισης των κατασκευών και της πραγματοποίησης της εκτροπής του Αχελώου εξαιτίας των ανυπολόγιστων περιβαλλοντικών καταστροφών.
Σύμφωνα με την τελευταία απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ, είχαν απαγορευθεί για μια ακόμη φορά το έργα εκτροπής του Αχελώου στο σύνολό τους το καλοκαίρι του 2005, ακυρώνοντας την υπουργική απόφαση λόγω της έλλειψης των απαραίτητων περιβαλλοντικών όρων, και είχε παγώσει το έργο αποπεράτωσης του φράγματος της Συκιάς νοτιότερα του φράγματος τη Μεσοχώρας.
Τον Ιούλη του 2006, κι ενώ τα έργα συνεχίζονταν παρά την απαγόρευσή τους, ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς, προκειμένου να παρακάμψει τις συνεχείς απαγορεύσεις του ΣτΕ, κατηγορώντας το για "πείσμα και ακατανόητη εμμονή σε αρνητικές αποφάσεις", πέρασε από τη Βουλή ειδικό νόμο (τον 3481/2006) που ενέκρινε τους “περιβαλλοντικούς όρους” του έργου εκτροπής του Αχελώου. Ο ίδιος άλλωστε ο Σουφλιάς, ο ολετήρας της φύσης πλήθους περιοχών της χώρας, έφθασε να αποκαλεί θρασύτατα την εκτροπή του ποταμού “μέγα περιβαλλοντικό έργο
”(!) ενώ στις 15/6/07, λίγες μέρες πριν το ολοκαύτωμα της Πάρνηθας, δήλωνε στη Βουλή: “Η βάση "άπαξ δάσος, πάντα δάσος" είναι αυτή που δημιούργησε όλα αυτά τα προβλήματα”!Είναι ο ίδιος που πρωτοστατεί στην αναθεώρηση του συνταγματικού άρθρου 24, η οποία σημαίνει τον αποχαρακτηρισμό 40 εκατομμυρίων στρεμμάτων δασικών εκτάσεων, ανακηρύσσει “εθνικό πάρκο” τον Αμβρακικό κόλπο διατηρώντας τις ρυπογόνες επιχειρήσεις (όπως τα ιχθυοτροφεία), εκπονεί σχέδια για την Πάρνηθα διατηρώντας και επεκτείνοντας μέσα στον πυρήνα του “εθνικού δρυμού” τη βιομηχανία του τζόγου κι ορίζοντας συντελεστές δόμησης για τους καταπατητές του δάσους (όπως της “Ιπποκράτειου Πολιτείας”), προωθεί την κατασκευή της “Ιονίας οδού” και το σχέδιο ανάπτυξης της δυτικής ελλάδας σπέρνοντας άσφαλτο
και τσιμέντο πάνω στη στάχτη που σκέπασε την καμένη Πελοπόννησο, ενώ παραδίδει ακτές, βουνά, λίμνες, ποτάμια και βραχονησίδες σε όλη τη χώρα σε πολυεθνικές τουριστικές επιχειρήσεις, χιονοδρομικά κέντρα, γήπεδα γκολφ, βιομηχανίες, κατασκευαστικές εταιρείες και οικοδομικούς “συνεταιρισμούς”.Το ΥΠΕΧΩΔΕ άλλωστε θα έπρεπε να ανακηρυχθεί επίσημα ως το επιτελείο του ανηλεούς πολέμου που διεξάγεται κατά του περιβάλλοντος με άξιους στρατηγούς-καταστροφείς της φύσης τον Σουφλιά και όλους όσοι διετέλεσαν κατά καιρούς υπουργοί του.
Το περασμένο καλοκαίρι, το κράτος, προκειμένου να κρύψει και να αποποιηθεί τις εγκληματικές ευθύνες του για τον πύρινο όλεθρο που σάρωσε την Πάρνηθα, το Πήλιο, τον Γράμμο, τα Πιέρια, την Πελοπόννησο, την Εύβοια κι άλλες περιοχές, καθώς και για να στοχοποιήσει εκείνους ακριβώς που αγωνίζονται εναντίον του προασπιζόμενοι τη φύση και την κοινωνία, προσπάθησε, διαμέσου πολιτικών όπως ο Σπηλιωτόπουλος, η Μπακογιάννη, ο Πολύδωρας, ο Κακλαμάνης και άλλοι καθώς και πληρωμένων κονδυλοφόρων των ΜΜΕ, να κατασκευάσει ενόχους και “ασύμμετρες απειλές” που δήθεν επιβουλεύονται τη χώρα. Παράλληλα, στις 29 Ιούλη ’07, κινητοποιήθηκε μια ολόκληρη αστυνομική εκστρατεία με χερσαίες και εναέριες δυνάμεις πάνω στην Πάρνηθα για να καταδιωχθούν μέσα στα εναπομείναντα δάση του βουνού αγωνιστές και αγωνίστριες που πραγματοποίησαν συμβολική επίθεση στο Καζίνο βάφοντας με κόκκινη μπογιά την είσοδό του.
Η μόνη όμως υπαρκτή απειλή σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος είναι η κρατική και καπιταλιστική επίθεση -με συνυπεύθυνη την κοινωνική συναίνεση, ανοχή και αδιαφορία- για τη λεηλασία της φύσης και των πόρων της, προκαλώντας καταστροφές και τραγωδίες σε όλο τον πλανήτη. Κι απέναντι σε αυτή την οργανωμένη επίθεση πάνω στο περιβάλλον, που αποτελεί μέρος της συνολικότερης κρατικής και καπιταλιστικής επίθεσης για την υποδούλωση της ανθρωπότητας, πρέπει να οργανώσουμε και να αντιτάξουμε τις συλλογικές κοινωνικές αντιστάσεις μας.
Στις 3 Αυγούστου 2007, το ΣτΕ απέρριψε κατά πλειοψηφία την αίτηση τοπικών φορέων και περιβαλλοντικών οργανώσεων που ζητούσαν την αναστολή του νόμου Σουφλιά για την εκτροπή του Αχελώου, με το σκεπτικό ότι ελέγχονται μόνο οι διοικητικές πράξεις που απορρέουν από τους νόμους κι όχι οι ίδιοι οι νόμοι.
Η αναζωπύρωση του αγώνα από πέρσι τον Αύγουστο με εκδηλώσεις, συζητήσεις και πορείες αποτελεί έστω και την υστάτη, πριν χαθεί και το τελευταίο μέτρο ελεύθερου ρου στον Άνω Αχελώο, ένα σκίρτημα του ευρύτερου αγώνα που συγκροτούν οι επιμέρους κοινωνικές αντιστάσεις για την προάσπιση των βουνών, των δασών, των ποταμών, των λιμνών, των ακτών, της άγριας ζωής του φυσικού κόσμου, και των τοπικών κοινοτήτων που υφίστανται την επέλαση της καταστροφής στο όνομα της ανάπτυξης.
Γιαυτό και μετά από τη διοργάνωση του διήμερου εκδηλώσεων ενημέρωσης και συζήτησης (19-20 Οκτώβρη) για τα μέτωπα που ανοίγει η αναπτυξιακή λαίλαπα και για την προώθηση της επικοινωνίας μεταξύ των αγώνων που αναπτύσσονται, τις δύο πορείες που οργανώσαμε στην Πάρνηθα (στις 27 Ιούλη και 21 Οκτώβρη ’07), και τη συγκέντρωση αλληλεγγύης στα δικαστήρια (στις
30 Οκτώβρη) για τους 27 διωκόμενους για τη συμβολική επίθεση στο Καζίνο, συμμετέχουμε στην ευρύτερη κινητοποίηση ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου και καλούμε σε συγκέντρωση και πορεία, την Παρασκευή 2 Νοέμβρη ’07 -ημέρα συζήτησης της εκτροπής στην ολομέλεια του ΣτΕ-, για να περάσει ο αγώνας από το πεδίο των θεσμών στους ανοιχτούς δρόμους και από τα χέρια των “ειδικών” στα χέρια των αγωνιστών, για τη ριζοσπαστικοποίηση και την αλληλεγγύη των κοινωνικών αντιστάσεων.ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΤΡΟΠΗ
Ανοιχτή συνέλευση από το λόφο του Στρέφη,
Το παραπάνω κείμενο μοιράστηκε κατά τη συγκέντρωση-πορεία της 2ας Νοέμβρη ενάντια στα φράγματα και την εκτροπή του Αχελώου.
Η συγκέντρωση στα Προπύλαια πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή περίπου 250 ατόμων συνολικά. Η πορεία κινήθηκε από τα Προπύλαια προς το Σύνταγμα και από εκεί κατευθύνθηκε έξω από το Συμβούλιο της Επικρατείας όπου παρέμεινε για ορισμένο χρονικό διάστημα. Κατόπιν επέστρεψε στα Προπύλαια όπου έληξε. Υπήρχαν τρία πανό, από το Σύνδεσμο κατακλυζομένων Μεσοχώρας, την Πανελλαδική Κίνηση ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου και από την Ανοιχτή συνέλευση από το λόφο του Στρέφη. Ανάμεσα στα συνθήματα που ακούστηκαν ήταν:
*