Κυκλοφόρησε το καλοκαίρι η μπροσούρα CIRCO METROPOLITANO με κείμενα του Θεατρικού Κύκλου Ανάπλους και εικόνες από τις παραστάσεις του. Αναδημοσιεύουμε το εισαγωγικό σημείωμα. Οι φωτογραφίες εδώ είναι από ένα δρώμενο του CIRCO METROPOLITANO στο Θησείο στις 23 Οκτώβρη 2005.
CIRCO METROPOLITANO
Συχνά στις συναντήσεις μας, προκειμένου να προστατέψουμε τη δημιουργική διαδικασία από την καθημερινή κούραση και να ενεργοποιηθούμε ατομικά και συλλογικά, χρησιμοποιούμε την εικόνα μιας φωτιάς που καίει στο κέντρο, για την οποία έχουμε ευθύνη όλοι. Σε αυτή τη φωτιά ρίχνουμε ενέργεια, διαθεσιμότητα, φαντασία. Είναι άυλη και αόρατη αλλά είναι προϋπόθεση για κάθε ζωντανή συλλογική πράξη. Αυτή η εικόνα ζωντανεύει ξανά όταν φέρνουμε στο νου μας την πολύμορφη συνεισφορά των συντρόφων και φίλων όλο αυτό το διάστημα. Γιατί στο παιχνίδισμα της κάθε φλόγας αυτής της φωτιάς διακρίνονται καθαρά η ενθάρρυνση, η ηθική και πολιτική στήριξη. Τα χαμόγελα και η παρότρυνση για συνέχεια. Η κάθε υλική χειρονομία που πηγάζει από τη συνάντηση σε έναν κοινό τόπο... αυτόν της συντροφικότητας.
Εισαγωγικό σημείωμα
Ο θεατρικός κύκλος Ανάπλους γεννήθηκε μέσα από μια πειραματική διαδικασία που ξεκίνησε το Φλεβάρη του 2004. Στον κοινό τόπο που βαδίζουμε σήμερα συναντηθήκαμε ξεκινώντας από διαφορετικές αλλά συγγενείς αφετηρίες: τη διάθεση διερεύνησης των δυνατοτήτων του θεάτρου δρόμου ως φορέα ριζοσπαστικής κοινωνικής κριτικής και ευρύτερα των μορφών που μπορεί να πάρει το θέατρο σαν μέσο όχι μόνο καλλιτεχνικής αλλά και πολιτικής έκφρασης· τη βούληση να μιλήσει κανείς με έναν τρόπο που αγαπά για πράγματα που έχει ανάγκη να πει· την ίδια την επιθυμία για έκφραση και δημιουργία έξω από τα πλαίσια της κυρίαρχης λογικής του εμπορεύματος, της εξειδίκευσης, της διαμεσολάβησης και χειραγώγησης της δημιουργικότητας.
Οι επιθυμίες και οι αντιλήψεις που ωθούν αυτό το εγχείρημα παίρνουν ολοένα και πιο καθαρή μορφή μέσα από την πράξη και τη συνέχεια. Πρόκειται για μια διαδικασία που βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη με κύριο χαρακτηριστικό την έρευνα γύρω από την ιδιαίτερη δυναμική της "γλώσσας" του θεάτρου ως μέσου απεύθυνσης. Μιας απεύθυνσης που επιδιώκουμε μέσα από την ελευθερία του παιχνιδιού, την αναστάτωση των συμβάσεων της καθημερινότητας, τον υπαινιγμό των συμβολισμών και των μεταμορφώσεων, την αμεσότητα της θεατρικής δράσης στον δρόμο. Αλλά και από μια θέση ρήξης ενάντια σε κάθε μορφή αιχμαλωσίας της ζωής, ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας. Από αυτή τη θέση αναζητάμε το νόημα του δημόσιου χαρακτήρα της θεατρικής πράξης.
Στην εποχή που ζούμε, η τέχνη -στην κυρίαρχη μορφή της- αποτελεί τμήμα του εξουσιαστικού - καπιταλιστικού κόσμου. Έτσι, η έννοια της ψυχαγωγίας τείνει να ταυτιστεί με τον εξωραϊσμό αυτού του κόσμου, την αποσυμπίεση και την (έστω και πρόσκαιρη) διασκέδαση της κοινωνικής ασφυξίας.
Η μετατροπή της τέχνης σε εμπόρευμα και ο διαχωρισμός της από την πραγματική ζωή έχουν εγκλωβίσει την έμπνευση και το πάθος της καλλιτεχνικής έκφρασης σε μια παγίδα αυτισμού. Πίσω από τον πλουραλισμό των θεματικών εναλλαγών και τη διάθεση ανανέωσης και εμβάθυνσης απέναντι στα εκφραστικά μέσα διακρίνεται μια καταναλωτική αντίληψη. Μια αντίληψη που ουσιαστικά περιφρονεί το περιεχόμενο και συνοδεύεται απο μια εξατομικευμένη και ακίνδυνη συναλλαγή σκέψεων, αισθήσεων και συναισθημάτων.
Στα πλαίσια αυτής της εκφυλιστικής διαδρομής, είδαμε πρόσφατα την τέχνη να επιστρατεύεται από τα αφεντικά για την προώθηση της κοινωνικής συναίνεσης και τον εμπλουτισμό της οικονομικής και αστυνομικής επιχείρησης της Ολυμπιάδας του 2004.
Ωστόσο, η τέχνη, έξω από τα όρια της ενσωμάτωσής της στο καθεστώς της κυριαρχίας και της απομόνωσής της από τη ζωή, είναι ένα έδαφος από τη φύση του ανατρεπτικό. Η φαντασία, η σύνδεση με τις πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες και η δημιουργικότητα είναι συστατικά στοιχεία τόσο της καλλιτεχνικής έκφρασης όσο και της ανθρώπινης ελευθερίας. Στην περίοδο της έκρηξης του καταναλωτισμού, της αλλοτρίωσης των αναγκών, της αποξένωσης από τις επιθυμίες, της εξατομίκευσης και της κοινωνικής απομόνωσης, εμείς αντιλαμβανόμαστε την ανατρεπτικότητα της τέχνης σαν ένα ζωογόνο ορμητήριο για την αναζήτηση της ουσιαστικής συνάντησης και επικοινωνίας. Για την αποδέσμευση της φαντασίας από το μαντρί της εμπορευματοποίησης και τον αυτισμό της καλλιτεχνικής μονομανίας. Τη δημιουργία στιγμών που η αξία τους δεν αντικατοπτρίζεται στον επιφανειακό και εφήμερο εντυπωσιασμό αλλά στο περιεχόμενό τους και στη ζωτική ανάγκη που τις γεννά.
Η πρώτη περίοδος της συνάντησής μας ήταν μια περίοδος γνωριμίας. Στη διάρκειά της μοιραστήκαμε γνώσεις και εμπειρίες γύρω από διάφορες μορφές παραστατικών τεχνών (θέατρο, κουκλοθέατρο, χορός). Με το κλείσιμο αυτού του κύκλου αρχίσαμε να συζητάμε τα θέματα με τα οποία μας ενδιέφερε να ασχοληθούμε. Επιλέξαμε εκείνο που κρίναμε πιο καίριο κι έτσι γεννήθηκε το Circo Metropolitano με τη μορφή ενός δρώμενου ενάντια στην Ολυμπιάδα του 2004.
Σε αυτή την έκδοση καταθέτουμε την εμπειρία τριών εκδοχών του Circo Metropo- litano: ενός αντιολυμπιακού δρώμενου που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2004, μιας "παρέλασης" ενάντια στην ασφάλεια που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβρη του 2004 και ενός δρώμενου που παρουσιάστηκε τον Απρίλη του 2005 στην κατάληψη της Λέλας Καραγιάννη στα πλαίσια ενός διημέρου εκδηλώσεων για τα 17 χρόνια της.
Θελήσαμε να ξαναζωντανέψουμε εκείνες τις στιγμές (όσο το επιτρέπουν η εικόνα και ο λόγος) για να μη χαθούν στη δίνη του χρόνου, για να τις μοιραστούμε με όσους δεν είχαμε την τύχη να συναντηθούμε τότε. Για να δώσουμε το στίγμα της διαδρομής που ανοίξαμε σχεδόν ενάμιση χρόνο από σήμερα, σε μια περιπλάνηση που συνεχίζεται με την επιθυμία της εμβάθυνσης στα στοιχεία που ανακαλύψαμε, της εξερεύνησης καινούριων και άγνωστων τόπων και της δημιουργικής συνάντησης με άλλους ανήσυχους ταξιδιώτες κόντρα στο ρεύμα του ποταμού και τη διεύθυνση των ανέμων.
Θεατρικός κύκλος
*