Στέλνω από τη φυλακή τους ολόψυχους χαιρετισμούς μου στους συντρόφους της Θεσσαλονίκης που οργανώνουν την εκδήλωση αυτή, χαιρετισμούς σε όλους τους συντρόφους γενικά, αλλά ιδιαίτερα στους αγωνιζόμενους κατοίκους των πέντε χωριών του Στρυμονικού κόλπου, που δυναμικά αντιστέκονται στην κατασκευή βιομηχανίας χρυσού από την πολυεθνική ΤVX Gold στον τόπο τους.

Πέρα από τους άξονες της εκδήλωσης-συζήτησης που έχουν βάλει οι σύντροφοι από τη Θεσσαλονίκη, εγώ θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο κύρια ζητήματα: τα επενδυτικά και αναπτυξιακά σχέδια που αφορούν τα λεγόμενα "μεγάλα έργα", που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη στον τόπο μας, και τη σύνδεση των αναρχικών επαναστατών με τους κοινωνικούς αγώνες.

Αυτήν την περίοδο, στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης που ξεκίνησε από το 1989-90 και που κύρια χαρακτηριστικά της είναι η σταδιακή κατάργηση του κράτους πρόνοιας, η μείωση των κοινωνικών παροχών, οι ιδιωτικοποιήσεις επιχειρήσεων, οι απολύσεις εργαζομένων, η αποβιομηχάνιση και η συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού, βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη διάφορα γιγαντιαία επενδυτικά και "αναπτυξιακά" έργα, όπως είναι το νέο αεροδρόμιο της Αθήνας που κατασκευάζεται στα Σπάτα, η περιφερειακή οδός Ελευσίνας-Σταυρού-Σπάτων (Αττική Οδός), το ΜΕΤΡΟ Αθηνών, το υπό μελέτη ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης, η ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου, η Εγνατία Οδός, η διαπλάτυνση των υφιστάμενων εθνικών και επαρχιακών οδών, ο εξωραϊσμός λιμανιών και αεροδρομίων σ' όλη τη χώρα.

Στα πλαίσια αυτών των έργων εντάσσεται και η κατασκευή της μονάδας χρυσού από την TVX στην περιοχή των χωριών της βορειοανατολικής Χαλκιδικής, η οποία είναι και η μεγαλύτερη επένδυση απ' όλα τα υπό μελέτη και κατασκευή μεγάλα έργα, επένδυση αξίας περίπου 60 δις.

Η κοινωνία βομβαρδίζεται σχεδόν σε καθημερινή βάση, από τα ελεγχόμενα από το κράτος και το ιδιωτικό κεφάλαιο προπαγανδιστικά μέσα, ότι όλα αυτά τα έργα και οι επενδύσεις γίνονται για την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών. Όμως, πίσω από τους όρους που συνηθίζουν να χρησιμοποιούν οι κρατικοί αξιωματούχοι, όροι όπως "εκσυγχρονισμός", "ανάπτυξη", "πρόοδος", βρίσκεται όχι η εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών, αλλά η μεγιστοποίηση των κερδών των μεγιστάνων του κεφαλαίου, των ιδιοκτητών των τεχνικών εταιριών που αναλαμβάνουν την κατασκευή των μεγάλων έργων, των κρατικών αξιωματούχων και γραφειοκρατών που εισπράττουν μίζες για την ανάθεση των έργων σε συγκεκριμένες εταιρίες, των πολυεθνικών των οποίων τα εμπορεύματα θα διακινούνται στους ταχείς λεωφορειόδρομους των νέων εθνικών οδών και στα εκσυγχρονισμένα λιμάνια και αεροδρόμια, μειώνοντας έτσι το κόστος της διακίνησης των εμπορευμάτων.

Τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα εντάσσονται στη γενική αναδιάρθρωση που επιχειρεί το κεφάλαιο διεθνώς όσο και εδώ για την ολοκληρωτική επικράτηση και δικτατορία της αγοράς.

Άλλωστε, η ένταξη του ελληνικού κράτους στην ΟΝΕ (Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση) έχει ως προϋπόθεση, εκτός από τη μείωση του πληθωρισμού, των κρατικών δαπανών και του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού, τη σχετική ολοκλήρωση αυτών των έργων που θα βοηθήσουν στην όσο το δυνατόν ταχύτερη διακίνηση των εμπορευμάτων των πολυεθνικών εταιριών μέσα στα όρια του ευρωπαϊκού υπερκράτους.

Είναι σίγουρο όμως ότι όλες αυτές οι επενδύσεις και τα μεγάλα έργα έχουν ημερομηνία λήξης και αφήνουν πίσω τους κατεστραμμένη γη και περιβαλλοντική υποβάθμιση.

Είναι σίγουρο ότι η TVX για παράδειγμα, στην περίπτωση που κατασκευάσει το εργοστάσιο στη Χαλκιδική, αφού μέσα σε λίγα χρόνια εξαντλήσει τα ελάχιστα κοιτάσματα χρυσού της περιοχής, θα φύγει, απολύοντας όλους τους εργαζόμενους, αφήνοντας πίσω της "κρανίου τόπο". Όλες οι υποσχέσεις που θα έχουν δώσει στους κατοίκους της περιοχής για χρόνια και σίγουρη δουλειά θα αποδειχτούν ψεύτικες.

Αλλά αυτός είναι και ο τρόπος λειτουργίας του κεφάλαιου, το γεγονός ότι βλέπει τους ανθρώπους και τη γη ως αντικείμενα χρήσης, ως αναλώσιμα εργαλεία εκμετάλλευσης που, αφού θα τους αφαιμάξει ό,τι μπορεί να μετατραπεί σε χρήμα και κέρδος, θα πετάξει τους μεν εργαζόμενους ως άχρηστους, τη δε γη θα την αφήσει κατεστραμμένη.

Ο αγώνας των κατοίκων του Στρυμονικού έχει τεράστια σημασία που ξεπερνά τα τοπικά χαρακτηριστικά του, γιατί είναι ένας αγώνας που σαμποτάρει όχι μόνο την επένδυση της TVX, αλλά και ολόκληρη τη λογική των μεγάλων έργων, τη "λογική" της "ανάπτυξης" και του "εκσυγχρονισμού" που δεν είναι τίποτε άλλο από τη μεγιστοποίηση της εκμετάλλευσης και των κερδών του κεφάλαιου, και αντιπαραθέτει το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου, δικαίωμα των ανθρώπων συνολικά όπου κι αν βρίσκονται, είτε στη γειτονιά είτε στην πόλη, στο χωριό ή στους εργασιακούς χώρους, να αποφασίζουν από κοινού και συλλογικά για τις τύχες της ζωής τους και του τόπου τους και να μην ανέχονται να αποφασίζουν άλλοι (το κράτος) ερήμην τους.

Ο αγώνας των κατοίκων του Στρυμονικού σαμποτάρει και εκθέτει το ελληνικό κράτος διεθνώς απέναντι στους εταίρους του της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής συμμαχίας (Ευρωπαϊκή Ένωση), στο ότι αδυνατεί να επιβάλλει με τη βία ή με την εξαπάτηση τις θελήσεις της διεθνούς αυτής συμμαχίας, έχοντας απέναντί του απλούς εξεγερμένους ανθρώπους. Σαν τέτοιος άλλωστε γίνεται αντιληπτός αυτός ο αγώνας και από τους κοινωνικούς και ταξικούς αντιπάλους του, τους πολιτικούς, επιχειρηματικούς και αστυνομικούς κύκλους.

Η αξία όμως των κοινωνικών αγώνων συνολικά βρίσκεται στη συνάρτηση στόχων και μέσων, ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο τρόπος που διεξάγονται ξεπερνούν τους κατεστημένους θεσμούς και παίρνουν εξεγερσιακά χαρακτηριστικά.

Διότι όλοι οι αγώνες που διεξάγονται από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα (εργαζόμενοι, μαθητές, αγρότες, πολίτες τοπικών κοινωνιών) είναι άμεσα συνδεδεμένοι μεταξύ τους, έχουν τον ίδιο κοινό εχθρό, το Κράτος και το κεφάλαιο, και διεκδικούν όλοι την ελευθερία να αποφασίζουν οι ίδιοι οι άνθρωποι για τον αυτοέλεγχο της ζωής τους.

Πάρα πολλές φορές, σύντροφοί μας, είτε ως πυρήνες ή σε μικρές ομάδες, βρέθηκαν μέσα σε αγώνες και δοκίμασαν τις δυνάμεις τους στο κοινωνικό πεδίο τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα, σύντροφοι από τη Θεσσαλονίκη βρέθηκαν το 1989 στην Αραβησσό, σε έναν αγώνα τοπικού περιβαλλοντικού χαρακτήρα, όπου συμμετείχαν στις συγκρούσεις των κατοίκων με τα ΜΑΤ και κάποιοι απ' αυτούς συνελήφθησαν. Άλλοι αναρχικοί σύντροφοι συμμετείχαν στην κατάληψη των μεταλλείων στο Μαντούδι της Εύβοιας το 1990. Η παρέμβαση των αναρχικών ήταν καταλυτική στο μαθητικό κίνημα και στις καταλήψεις της περιόδου 1990-91.

Από τα τέλη του '96 σύντροφοι από την Αθήνα συνδέθηκαν με την υπόθεση των εργοστασίων της TVX στη Χαλκιδική και ήρθαν σε επαφή με κατοίκους της περιοχής, και από το Δεκέμβρη του '97, μετά τα επεισόδια που έγιναν στην περιοχή στις 9 Νοέμβρη, δημιουργήθηκε μια πλατιά συνέλευση συντρόφων με σκοπό την πραγμάτωση της αλληλεγγύης στο συγκεκριμένο αγώνα.

Πρόσφατα, τον Ιούνη του '98, αναρχικοί σύντροφοι στάθηκαν αλληλέγγυοι στον αγώνα των αδιόριστων καθηγητών ενάντια στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, συμμετέχοντας είτε στις συνελεύσεις των καθηγητών είτε στους αποκλεισμούς και στις συγκρούσεις με την αστυνομία έξω από τα εξεταστικά κέντρα.

Η επιρροή των αναρχικών και των πρακτικών τους είναι δεδομένη εδώ και πολλά χρόνια, από τις αρχές της δεκαετίας του '80, στη νεολαία.

Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '80, μέσα σε μια περίοδο κοινωνικής ύφεσης, "ειρήνης" και υποταγής που είχε επιβάλει το τότε σοσιαλδημοκρατικό καθεστώς, οι αναρχικοί και η άγρια νεολαία, η νεολαία που δεν καλουπώνεται στα διάφορα κομματικά και καθωσπρέπει κοινωνικά πρότυπα, συγκρούστηκαν πολλές φορές στο κέντρο της Αθήνας με τα ΜΑΤ και κατέλαβαν σχολές και πανεπιστήμια (Χημείο Μάης '85, Χημείο και Πολυτεχνείο Νοέμβρης '85), αντιστεκόμενοι στο κύμα της αστυνομικής καταστολής των χρόνων '84-'85.

Η κατάληψη ως μορφή πάλης, αντίστασης και αυτοοργάνωσης διατήρησε την επικαιρότητά της μέσα από τη δράση των αναρχικών που καταλάμβαναν σχολές και πανεπιστήμια στο κέντρο της Αθήνας (γιατί οι σχολές ήταν το μοναδικό ελεύθερο έδαφος κοινωνικών εκδηλώσεων και αντιστάσεων, και απαγορευόταν η είσοδος των κατασταλτικών δυνάμεων του κράτους), ώστε αργότερα, στη δεκαετία του '90, να γίνει εύκολα οικειοποιήσιμη από άλλες κοινωνικές ομάδες που αντιστέκονταν στη νεοφιλελεύθερη επίθεση. Αυτό αποδεικνύει το παράδειγμα των εργατικών εργοστασιακών καταλήψεων του 1989-90 στο Μαντούδι, στο Λαύριο, στην Πάτρα, στον Πειραιά, το παράδειγμα των μαθητικών καταλήψεων του 1990-91, τα αγροτικά μπλόκα του '95-'97 ή το παράδειγμα των κατοίκων του Στρυμονικού που κατέλαβαν την εθνική οδό Θεσσαλονίκης-Καβάλας το Φλεβάρη του '96 ως πρώτη αντίδραση στα σχέδια της κατασκευής του εργοστασίου της TVX και που αργότερα συγκρούστηκαν δύο φορές με την αστυνομία.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι οι διάφορες καταλήψεις σχολών από τους αναρχικούς και την άγρια νεολαία, κυρίως του Πολυτεχνείου που ήταν και είναι σύμβολο και χώρος κοινωνικής αντίστασης από το '73 μέχρι σήμερα, το Πολυτεχνείο του '85, του '88, του '90, του '91 και '95, είναι άμεσα συνδεδεμένα με το Μαντούδι, το Λαύριο, τις μαθητικές καταλήψεις, το Βοτανικό της ΕΑΣ το '92, τα αγροτικά μπλόκα και την υπόθεση της TVX στη Χαλκιδική.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι παρόλη τη συκοφάντηση και τη λάσπη που δεχόμαστε ως αναρχικοί σχεδόν καθημερινά από τα προπαγανδιστικά μέσα, παρόλο που δεχόμαστε επιθέσεις απ' όλους τους καθεστωτικούς πολιτικούς χώρους, από τη Δεξιά και την Αριστερά, από αντιπολιτευτικούς ή εναλλακτικούς χώρους που όλοι όμως έχουν το ίδιο πρότυπο κοινωνικής διαχείρισης, το Κράτος, και που σκοπό έχουν να μας περιθωριοποιήσουν, παρόλα αυτά το αναρχικό κίνημα με τις μικρές δυνάμεις του έγινε πηγή έμπνευσης και επιρροής για άλλα κοινωνικά κομμάτια που είτε συνειδητά είτε ενστικτωδώς παραδειγματίζονται και οικειοποιούνται δυναμικές και συγκρουσιακές μορφές πάλης.

Ακριβώς γι αυτό το λόγο οι αναρχικοί μπορούν να θεωρούνται επικίνδυνοι από το κράτος και γι' αυτό είναι ο πρώτος στόχος της καταστολής. Κι όλα αυτά συμβαίνουν ακόμη κι αν μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας δείχνουν να υιοθετούν τα ψεύδη και τις συκοφαντίες που έχει εξαπολύσει το κράτος εναντίον μας, ακόμη κι αν δείχνουν να δυσφορούν με τις ιδέες, τις μεθόδους και τις πρακτικές μας.

Εκτός όμως από τη συκοφάντηση των αναρχικών, το Κράτος χρησιμοποιεί πάνω στους καταπιεσμένους, με τη βοήθεια των ΜΜΕ αλλά και των κομματικών και πολιτισμικών θεσμών και μηχανισμών, την τακτική του "Διαίρει και Βασίλευε", σπέρνοντας έτσι τη διχόνοια και τη σύγχυση ανάμεσα στα καταπιεσμένα κοινωνικά κομμάτια που ενίοτε αντιστέκονται στα σχέδια του νεοφιλελευθερισμού, με σκοπό να τα στρέψει το ένα ενάντια στο άλλο. Μ' αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνει να μην ενωθούν οι κοινωνικοί αγώνες μεταξύ τους.

Η υφιστάμενη μάλιστα νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση παρουσίασε την τακτική αυτή ως φυσικό κοινωνικό φαινόμενο, ονομάζοντάς το "κοινωνικό αυτοματισμό", επιδιώκοντας να στρέψει την κοινωνία ενάντια σε απεργούς, καταληψίες, αγρότες, εμφανίζοντάς τους και καταγγέλλοντάς τους ως οπισθοδρομικούς, ως "προνομιακές συντεχνίες" που ζουν εις βάρος του υπόλοιπου κοινωνικού συνόλου (πρόσφατα παραδείγματα τα αγροτικά μπλόκα, οι απεργοί καταληψίες τραπεζοϋπάλληλοι της Ιονικής και οι αδιόριστοι καθηγητές).

Ποιος είναι όμως ο ρόλος των αναρχικών στους κοινωνικούς αγώνες; Γιατί οι αναρχικοί έχουν σταθεί και στέκονται αλληλέγγυοι στους κοινωνικούς αγώνες;

Γιατί πιστεύουμε ότι η αλληλεγγύη, η αλληλοβοήθεια, η αμοιβαιότητα είναι τα ουσιαστικά συστατικά για τη δημιουργία μιας ελεύθερης κοινωνίας. Αντίθετα το Κράτος είναι δημιούργημα των ταξικών διαχωρισμών, της διαίρεσης και του κοινωνικού ανταγωνισμού, γεγονός που οδηγεί την κοινωνία στην αποσύνθεση, στην απάθεια, στη βία, στους πολέμους και στην καταστροφή.

Το Κράτος στην πραγματικότητα είναι ο πλέον αντικοινωνικός μηχανισμός.

Εμείς οι αναρχικοί δεν κάνουμε τίποτε άλλο παρά να ξεσκεπάζουμε τον καταπιεστικό, τρομοκρατικό και αποσυνθετικό ρόλο του κράτους και όλων των ιεραρχικών και γραφειοκρατικών μηχανισμών, να αναδεικνύουμε την αλληλεγγύη ως την ύψιστη πολιτικοκοινωνική πράξη με όποιον τρόπο κι αν εκφράζεται, όχι σπεκουλάροντας και καθοδηγώντας όπως κάνουν τα πολιτικά κόμματα, αλλά σεβόμενοι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κοινωνικών αγώνων, λαμβάνοντας υπ' όψιν τις τυχόν αντιφάσεις και τις ιδιαίτερες συνθήκες τους, και προσπαθώντας να επηρεάσουμε ώστε οι αγώνες να ξεπερνάνε τα θεσμικά πλαίσια τα οποία είναι φραγμός στην αυτοέκφραση και την αυτενέργεια των αγωνιζόμενων ανθρώπων.

Η πραγματική αλληλεγγύη, έτσι όπως εννοείται, δεν έχει καμιά σχέση με την "αλληλεγγύη" των κάθε λογής επαγγελματιών πολιτικών εκφραστών -κυρίως φυσικά της αριστεράς και του αριστερισμού- και που τα κύρια χαρακτηριστικά τους είναι το πολιτικό καπέλωμα, η χειραγώγηση και η διαστρέβλωση της πραγματικής ουσίας του κοινωνικού αγώνα.

Η πραγματική αλληλεγγύη δεν συνίσταται στο να μιλάει κάποιος για λογαριασμό άλλων και να έχει με έναν κοινωνικό αγώνα μια χρηστική σχέση, επιζητώντας την πολιτική αυτοεπιβεβαίωση και την απόσπαση κάποιας πολιτικής υπεραξίας που μεταφράζεται στο κυνήγι ψήφων ή πόστων εξουσίας, αλλά συνίσταται στην ενεργή συμμετοχή στον αγώνα και από το δικό του μετερίζι και στην ανάδειξη αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών ως προς τον τρόπο λήψης αποφάσεων.

Η αλληλεγγύη για όποιον κι αν εκφράζεται, είτε για απεργούς είτε για καταληψίες, για αγρότες, μαθητές είτε για πολιτικούς κρατούμενους ή απλά για "ποινικούς" φυλακισμένους, είναι μία και αδιαίρετη και επιδρά εξίσου τόσο σ' αυτόν που την εκφράζει όσο και σ' αυτόν που τη δέχεται.

Η ατομική ελευθερία εξαρτάται από την κοινωνική ελευθερία συνολικά. Κάθε κοινωνικός αγώνας, όποια κοινωνική ομάδα κι αν τον διεξάγει, όσο μικρή κι αν είναι κι όπου κι αν διεξάγεται, τους αφορά όλους κι έχει μεγάλη σημασία για όλη την κοινωνία συνολικά, όχι μόνο σε τοπικό ή εθνικό γεωγραφικό επίπεδο αλλά και παγκόσμια, γιατί η ανθρώπινη κοινωνία, ειδικά στην εποχή μας, ζει την επιβολή της οικουμενικής ενοποίησης σε κάθε επίπεδο, πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό.

Αγώνες και κοινωνικές εξεγέρσεις που λαμβάνουν χώρα σε άλλα γεωγραφικά μήκη και πλάτη της γης, όπως το αντάρτικο των Ζαπατίστας που μαίνεται στην επαρχία Τσιάπας του Μεξικό από το 1994, το κίνημα των Βραζιλιάνων ακτημόνων αγροτών του Κινήματος των Χωρίς Γη, που καταλαμβάνει γη και τη διαχειρίζεται συλλογικά, συνδέονται άμεσα με τους κοινωνικούς αγώνες και τις συγκρούσεις που διεξάγονται κάτω από τελείως διαφορετικές συνθήκες στον αναπτυγμένο βιομηχανικό κόσμο, στην Ευρώπη και στη Β. Αμερική, όπου γίνονται άγριες απεργίες εργαζομένων, καταλήψεις ανέργων σε γραφεία εργασίας όπως πρόσφατα έγινε στη Γαλλία, μαθητικά κινήματα, συγκρούσεις της άγριας νεολαίας στις γειτονιές και στα κέντρα των μεγαλουπόλεων, όπου οι νεολαίοι ως νεολουδίτες και βάνδαλοι καταστρέφουν και λεηλατούν τα εμπορικά κέντρα, τα καταστήματα, τις τράπεζες, τα προπύργια του καπιταλισμού και της ψεύτικης ευημερίας, όπως άλλοτε έκαναν οι πρώτοι βιομηχανικοί εργάτες στην Αγγλία και στη Γαλλία στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα, που κατέστρεφαν τα εργοστάσια και τις πρώτες μηχανές.

Όλοι αυτοί οι αγώνες είναι τμήματα του παγκόσμιου κινήματος των απανταχού καταπιεσμένων.

Μπροστά στη διεθνή οργάνωση των αφεντικών και των ισχυρών του κόσμου, που συνασπίζονται μέσα από συμμαχίες και συμφωνίες τύπου Ε.Ε., ΟΑΣΕ, GATT, NAFTA, ΔΝΤ, το μόνο που μπορεί να αντιπαρατεθεί είναι η αλληλεγγύη όλων των κοινωνικών αγώνων και κινημάτων, όπου κι αν βρίσκονται.