Για τα αφεντικά και το κράτος, η εργασία μετουσιώνει την εκμετάλλευση σε παραγωγή εμπορευμάτων και άρα κέρδους, αλλά και την καταπίεση με την προώθηση της υποταγής και την εμπέδωση του ιεραρχικού μοντέλου οργάνωσης της κοινωνίας, παρουσιάζοντάς τα ως αυτονόητα. Για τους καταπιεσμένους, ο εκβιασμός της εργασίας αποτελεί μια συνεχή διαδικασία αλλοτρίωσης με αντάλλαγμα την επιβίωσή τους, καθώς παραχωρούν τη δύναμη, τη δημιουργικότητα και το χρόνο τους προς όφελος αυτών που τους καταπιέζουν. Είναι, άλλωστε, αυτή ακριβώς η αντίφαση, η ευμάρεια των λίγων που βασίζεται στην ασφυκτική καθημερινότητα, την εξαθλίωση και το θάνατο για τους πολλούς, που συμπυκνώνει την ουσία του κόσμου των κυρίαρχων.

Στη σημερινή κοινωνική πραγματικότητα η -σε εξέλιξη- επίθεση του κράτους και των αφεντικών, επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό του κοινωνικού συμβολαίου εκμετάλλευσης και καταπίεσης, που ονομάζεται εργασία. Στο ιδεολογικό επίπεδο, η επιβολή της εργασίας ως "αναγκαίας" κοινωνικής συνθήκης με την ιεροποίηση της σκλαβιάς (με τα κλισέ περί "τίμιας" δουλειάς κ.λπ.) λειτουργεί παράλληλα με πιο ευέλικτα σχήματα, όπως αυτά του ανταγωνισμού και της εξατομίκευσης, με την ελπίδα της κοινωνικής ανέλιξης να μοιράζεται απλόχερα με σκοπό την απόσπαση κοινωνικής συναίνεσης. Την ίδια στιγμή, οι παραδοσιακές μορφές -συλλογικής- εργασίας (σε εργοτάξια, συνεταιρισμούς κ.λπ.) αντικαθίστανται ή συμπληρώνονται από τις εξατομικευμένες σχέσεις εργασίας, οι οποίες σαν κύριο χαρακτηριστικό έχουν την προσωρινότητά τους αλλά και τη δυνατότητα να προσαρμόζονται όποτε το απαιτούν οι "ανάγκες της επιχείρησης", δηλαδή οι επιθυμίες των αφεντικών.