Διανύουμε μια εποχή ύφεσης του επαναστατικού κινήματος όπου το σύστημα εισβάλλει σε όλα τα επίπεδα της ζωής, αποδομώντας τον υπάρχοντα κόσμο και δουλεύοντας ταυτόχρονα για την είσοδο σε μια νέα εποχή. Όποιο όνομα κι αν παίρνει αυτή η επίθεση, εκσυγχρονισμός, αναδιάρθρωση, κριτήρια σύγκλισης, νομισματική ένωση, νεοφιλελευθερισμός, συνθήκη του Μάαστριχτ ή συνθήκη του Σέγκεν, όποιο χρώμα κι αν έχουν οι βίβλοι της, λευκό ή πράσινο, (...) το ζήτημα είναι πως στο πέρασμά της δημιουργεί μια τρομακτική πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα για την οποία οι αριθμοί για τα εκατομμύρια των άνεργων και των ανθρώπων που ζουν κάτω από “το όριο της φτώχειας” (λες και υπάρχει όριο), δεν μπορούν να μιλήσουν. Μια πραγματικότητα που οι στατιστικές για την αύξηση των ρατσισμών, των περιθωριοποιήσεων, των αποκλεισμών (από την απόλαυση μέχρι την επιβίωση) και της εξαθλίωσης, δεν μπορούν να φωτογραφίσουν. Σαν συνέχεια αυτής της επίθεσης, στα πλαίσια της Ε.Ε. ξεκίνησε ένας νέος κύκλος συζητήσεων στο Τορίνο το Μάρτη του ΄96 που θα ολοκληρωνόταν στο Άμστερνταμ, όπου θα τίθονταν όλα τα θέματα που ορίζουν την “ευρωπαϊκή οικοδόμηση”. Όμως ενώ πριν από 5 χρόνια, στο Μάαστριχτ, η πρώτη Διακυβερνητική διεξήχθη σε μια ήσυχη πόλη, στο Άμστερνταμ δεν συνέβη το ίδιο.

Το βίωμα των συνεπειών του Μάαστριχτ, της αποδόμησης, του εκσυγχρονισμού, το βίωμα τούτης της πραγματικότητας γεννά μια γενικευμένη δυσαρέσκεια και ίσως το έδαφος μιας νέας συνείδησης, μιας νέας επαναστατικής προοπτικής. Μέχρι σήμερα οι περισσότερες απόπειρες αντίστασης άρχιζαν μέσα στην απομόνωση και παρέμεναν περιορισμένες χρονικά σε ένα συγκεκριμένο τόπο, αλλά και σε μια ιδιαίτερη περιοχή της αμφισβήτησης ή της διεκδίκησης, και έμεναν να εγκαταλείπονται στην κατασυκοφάντηση και την καταστολή. Μια πανευρωπαϊκή (και παγκόσμια) οργάνωση της καταστολής και της επιβολής των νέων συνθηκών. Συνειδητοποιείται όμως η αναγκαιότητα για μια συντονισμένη δράση ενάντια στην οργανωμένη πανευρωπαϊκά (και παγκόσμια) επίθεση των αφεντικών. Η ανάγκη ανεύρεσης μιας πρακτικής που να βαδίζει στο ρυθμό της πραγματικότητας που βιώνεται. Συνειδητοποιείται η ανάγκη σύνδεσης των εμπειριών, των αγώνων και των ανθρώπων που είναι φορείς τους. Για να ανακοπεί η απομόνωση, η μερικότητα, για να δυναμώσουν οι αντιστάσεις ενάντια στο κοινό μέλλον που μας επιφυλάσσεται...

Τούτη η αναγκαιότητα συνειδητοποιείται, και η ιδέα ωριμάζει μέσα στη βάση των κομματιών εκείνων (άνεργων, άστεγων, υποαπασχολούμενων, αποκλεισμένων...) στους οποίους επιτίθεται άμεσα το σύστημα και από αυτή τη θέση άμυνας υποχρεώνονται να κινητοποιηθούν (χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν μπορούν να περάσουν και στην επίθεση). Απεναντίας είναι υποκείμενα ικανά από τη φύση τους να πάνε πολύ παραπέρα ως προς τη συνέχιση και το βάθεμα του αγώνα.

Εδώ και πάρα πολλούς μήνες από τη μια άκρη της Ευρώπης ως την άλλη παίρνονται πρωτοβουλίες ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, τη φτώχεια, το Μάαστριχτ... φτιάχνονται επιτροπές, γίνονται κινήσεις σύνδεσης των αντιστάσεων... Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες προέκυψε ένα “δίκτυο αγώνων” κατά της ανεργίας, της επισφαλούς εργασίας, των αποκλεισμών... Και μέσα από αυτό διοργανώθηκε η Αντισυνδιάσκεψη στο Άμστερνταμ κόντρα στη Διάσκεψη Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε.

Το ζήτημα είναι πως από τις αρχικές πρωτοβουλίες μέχρι σήμερα κύλησε πολύ νερό στην κοίτη του ποταμού και μαζί με τα μάχιμα κοινωνικά κομμάτια βρέθηκαν και διάφορα υποκείμενα χειραγώγησης που από τη φύση τους σπεύδουν όπου υπάρχει “ρεύμα” ανακόπτωντας την ορμή κι αλλάζοντας την πορεία του. Ενδεικτικά στο “δίκτυο αγώνων” μεταξύ άλλων συμμετέχουν: Μια σειρά από “εναλλακτικά” και “νέα” συνδικάτα (η νέα συνδικαλιστική ηγεσία που φιλοδοξεί να υποκαταστήσει την παλιά...). Οργανώσεις ανέργων και άστεγων (συνήθως γραφειοκρατικά κατάλοιπα της άκρας αριστεράς...). Ο επίσημος, τέλος, συνδικαλισμός και η παραδοσιακή αριστερά (...) που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις.

Όμως μιλώντας γι’ αυτά τα υποκείμενα και για τις προθέσεις τους θα πρέπει ίσως να σημειώσουμε πως “είναι η φανερή κορυφή ενός υπόγειου ηφαίστειου, αλλά αντιπροσωπεύουν μηδαμινά πράγματα αν συγκριθούν με τις ικανότητες αυτού του ηφαίστειου που παραμένει ανενεργό. Εμφανίζονται σε ένα χαμηλό επίπεδο της ταξικής σύγκρουσης. Τη στιγμή της μέτριας ανάπτυξης των αγώνων δεν μπορούν φυσικά να τους χειροτερέψουν, τη στιγμή της μεγάλης ώθησης έρχονται να εξαφανιστούν τελείως”. (Α. Bonanno)

Στο Άμστερνταμ έφτασαν πολλές χιλιάδες ανθρώπων από όλες τις χώρες της Ε.Ε. κι από τις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, (καθώς και εκπρόσωποι κινημάτων από τη Λατ. Αμερική, την Ασία και την Αφρική) - ή ορθότερα κατάφεραν να φτάσουν μιας και σε πολλούς απαγορεύτηκε η είσοδος στα σύνορα, ενώ άλλους τους σταματούσαν στις εισόδους της πόλης.

Η πόλη τους χώρεσε όλους, από τους σοσιαλιστές, τους πράσινους και τους συνδικαλιστές (που όλοι τους ήταν ουσιαστικά με το ένα πόδι στην Συνδιάσκεψη ...και το άλλο στην αντισυνδιάσκεψη), ως την άκρα αριστερά, τους αναρχοσυνδικαλιστές, τους αυτόνομους, τους αναρχικούς... Εκπροσώπους αντιπυρηνικών, φιλοζωικών, οικολογικών και φιλοζαπατίστικων κινήσεων... Ομάδες, οργανώσεις και άτομα... Παρουσίες αντιπροσωπευτικές εργατών, αγροτών, άνεργων, άστεγων...

Το σημαντικό όμως στο Άμστερνταμ είναι πως, πέρα από αυτά τα φαινόμενα, έγιναν αισθητές οι πρώτες ίσως δονήσεις κάτω από την κορυφή του ηφαίστειου, σημάδια ενεργοποίησης της υπόγειας κοινωνικής δύναμης. Αυτής που υποδήλωσε την ανυπόμονη και επίβουλη παρουσία της στους δρόμους της πόλης. Αυτής που στην ουσία βρίσκεται σε όλες τις γωνιές της Ευρώπης και του κόσμου ολόκληρου. Την επικινδυνότητα και την καταστροφικότητα της οποίας φαίνεται να υπολόγισε καλά το ολλανδικό Κράτος προκειμένου να την αποτρέψει. Γι αυτό και τα “μέτρα ασφαλείας”, ο “στρατός κατοχής” και η εξαφάνιση ολόκληρων τμημάτων της πόλης από το χάρτη σαν “κόκκινες” απαγορευμένες ζώνες. Γι αυτό και ήταν πανταχού παρούσα, σε στεριά, αέρα και θάλασσα (...) η αστυνομία, η σύγχρονη αστυνομία-στρατός (...) Μια αστυνομία που όταν η κοινωνική κρίση οξύνεται και τα προβλήματα διογκώνονται γίνεται το μόνο ανάχωμα που προστατεύει τα αφεντικά....(Σ.τ.Ε.: Υπολογίζεται ότι απέναντι σε 50.000 περίπου διαδηλωτές το ολλανδικό κράτος αντιπαρέταξε μια δύναμη 75.000 μπάτσων!)

Στο Άμστερνταμ γινόταν μια γιορτή και σαν τέτοια είχε εκείνες τις χαρούμενες στιγμές όπου επιχειρούνταν μια επίθεση εναντίον της τάξης - το κατέβασμα της σημαίας της διακυβερνητικής, το αναποδογύρισμα του αστυνομικού βαν, ο πετροπόλεμος με τους μπάτσους, το σπάσιμο της τράπεζας, η επίθεση στο κτίριο της αστυνομίας, η καταστροφή της διακόσμησης στην πλατεία Dam...

Σε εκείνη τη γιορτή των δρόμων συναντήθηκαν άνθρωποι που μπορούσαν να αναγνωρίσουν ο ένας τον άλλο. Οι νεολαίοι, οι αυτόνομοι, οι αναρχικοί, που παρέμειναν στους δρόμους, που ήθελαν να συνεχίσουν και να μεγαλώσουν τη γιορτή, που ήρθαν αντιμέτωποι με την αστυνομία. Η οποία στην προσπάθειά της να εκκενώσει την πόλη από αυτά τα στοιχεία έβαλε σε εφαρμογή τον “αντι”τρομοκρατικό Νόμο Έκτακτης Ανάγκης, συνέλαβε ολόκληρες πορείες, έκανε εκατοντάδες απελάσεις και γέμισε τις φυλακές της Ολλανδίας. Χωρίς όμως οι δρόμοι να αδειάζουν, αφού όλο και περισσότερος κόσμος συγκεντρωνόταν και γίνονταν πορείες αλληλεγγύης στους συλληφθέντες, ενάντια στην καταστολή, ενάντια στη Διακυβερνητική, ενάντια στα αφεντικά της Ευρώπης και στο μέλλον που ετοιμάζουν... Χωρίς οι αντιστάσεις να σταματούν ακόμα και κάτω από το καθεστώς του εγκλεισμού: τις στιγμές που οι κρατούμενοι αρνούνταν να δηλώσουν τα ονόματα και την εθνικότητά τους, τις στιγμές που επιδίδονταν στο παιχνίδι της καταστροφής των χώρων κράτησης, τις στιγμές που συζητούσαν για το πώς θα απαντήσουν στην ψυχολογική αλλά και σωματική βία που αντιμετώπιζαν και πώς θα απαιτήσουν τα στοιχειώδη που τους στερούσαν (φαγητό, φάρμακα, επικοινωνία με δικηγόρους), τις στιγμές που αρκετοί ξεκινούσαν απεργία πείνας και δίψας, τις στιγμές που οι φυλακές δονούνταν από τις ιαχές και τα συνθήματα σε γλώσσες διάφορες, τις στιγμές που ποινικοί και πολιτικοί χτυπούσαν τα παράθυρα των κελιών ουρλιάζοντας LIBERTAD! LIBERTAD!

Σε εκείνη τη γιορτή και σε εκείνους τους δρόμους συναντήθηκαν άνθρωποι που μπορούσαν να μιλήσουν μια γλώσσα κοινή, αυτή της αλληλεγγύης. Ακόμα και υποκείμενα φαινομενικά τελείως ξένα μεταξύ τους. Όταν στην πορεία του Σαββάτου η riot police (τα ολλανδικά ΜΑΤ) εισχωρεί στο μπλοκ των Γερμανών αυτόνομων και κάνει συλλήψεις, οι εργάτες της Ρενώ βγάζουν τα γιλέκα με το σήμα της εταιρείας και τα δίνουν στους νεαρούς “ταραξίες”. Άγγλοι ανθρακωρύχοι και άλλα μπλοκ ανοίγουν τις αλυσίδες τους και καλούν τον κόσμο να μπει στις γραμμές τους. Και είναι αυτά τα δύο διαφορετικά υποκείμενα, η υπόγεια δύναμη του ηφαιστείου που υπήρχε στο Άμστερνταμ και που βρίσκεται σκορπισμένη παντού στην Ευρώπη. Και είναι αυτές οι απλές χειρονομίες αλληλεγγύης σημάδια για μια συνάντηση που μπορεί να συμβεί σε κάποια άλλα σημεία του χρόνου, σε άλλες πόλεις, σε άλλες συνοικίες και σε άλλους δρόμους... και να προκαλέσει εκρήξεις αφάνταστα φοβερές... Και η στιγμή που οι αντιστάσεις των πιο ανεξέλεγκτων από τους προλετάριους θα συναντήσουν τις διαθέσεις αυτής της άγριας νεολαίας, θα είναι ίσως η στιγμή που θα γεννηθεί ένα νέο επαναστατικό κίνημα.

Σ’ εκείνη τη γιορτή των δρόμων του Άμστερνταμ, συναντήθηκαν άνθρωποι που επιχειρώντας να αναγνωρίσουν ο ένας τον άλλο και να μιλήσουν μια γλώσσα κοινή, έκαναν ένα βήμα μαζί, κάπως διστακτικό και συγκεχυμένο, με καθαρό όμως το μήνυμα που έδωσαν... “Η κυρίαρχη κοινωνία, που τόσο καυχιέται για το διαρκή εκσυγχρονισμό της, θα βρει με ποιόν να μιλήσει γιατί αρχίζει η ίδια να παράγει την εκσυγχρονισμένη της άρνηση”. I.S.